Europees verbod op doden eendags­haantjes in zicht!


27 oktober 2022

De Europese Commissie wil een einde maken aan het systematisch doden van pasgeboren haantjes in de eierindustrie. Een welkome stap in de richting van een diervriendelijker voedselsysteem, waar onder andere politieke partijen voor dieren, natuur en milieu al jaren voor pleiten. Maar, zo benadrukken de partijen, om het welzijn van dieren structureel te verbeteren én toekomstige vogelgriep-pandemieën te voorkomen, moet de pluimvee-industrie afgebouwd worden.

Mannelijke en vrouwelijke kuikens worden gescheiden in een kippenhouderij in Polen. Foto: Andrew Skowron / We Animals Media.

Elk jaar worden er alleen al in de EU honderden miljoenen haantjes van nog geen dag oud levend versnipperd of vergast omdat zij geen eieren leggen en dus ‘economisch onrendabel’ zijn voor de grootschalige eierindustrie. Dierenwelzijnsorganisaties en dierenrechtenpartijen wereldwijd pleiten al jaren voor een verbod op deze wrede praktijk. “Het in een shredder gooien en vergassen van levende kuikens, die amper uit hun ei zijn gekropen, is wreed,” zegt Europarlementariër Anja Hazekamp van de Partij voor de Dieren. “Dit leed kan door een verbod op korte termijn voorkomen worden.”

Eerder riep zij de Europese Commissie en EU-landen daarom al op het voorbeeld te volgen van landen als Luxemburg, Frankrijk en Duitsland, die al een nationaal verbod op het doden van eendagskuikens invoerden of aankondigden. Ook in het Nederlandse parlement diende de Partij voor de Dieren met succes een voorstel in om het doden van hanenkuikens te stoppen. Een verbod voor de hele EU, zou dit proces flink versnellen en het toepassen van alternatieven stimuleren. Zo kan de sekse van kuikens bijvoorbeeld worden vastgesteld vóór zij in het ei tot volledige ontwikkeling zijn gekomen, maar die techniek wordt in de gangbare eierindustrie nog nauwelijks toegepast.

Vorige week kwamen de landbouwministers van de EU-landen bijeen in Luxemburg. In reactie op een oproep van verschillende landen, waaronder Duitsland, Frankrijk, Oostenrijk, België, Cyprus, Finland, Ierland, Luxemburg en Portugal, beloofde Eurocommissaris voor Voedselveiligheid Stella Kyriakidis een voorstel te doen om het doden van eendagskuikens uit te faseren. Zij riep alle EU-lidstaten op dat voorstel te steunen.

Wreed én broedplaats volgende pandemie

Foto: We Animals Media.

Maar ook als het doden van eendagskuikens stopt, roept de praktijk in de intensieve pluimveehouderij de vraag op of de consumptie van eieren het leed van tientallen miljoenen dieren in deze industrie rechtvaardigt. De kippen worden behandeld als bulkproducten die voor de laagst mogelijke kostprijs zoveel mogelijk moeten produceren: ze hebben weinig ruimte, zien geen daglicht en groeien als gevolg van fokprogramma’s, voer en medicijnen onnatuurlijk snel. Slachtkuikens kunnen na enkele weken hun eigen lichaamsgewicht niet meer dragen, dieren worden over enorme afstanden getransporteerd om geslacht of vetgemest te worden, en vertonen stress en kannibalisme.

Daarnaast is de intensieve pluimveehouderij de bron van de dodelijke variant van de vogelgriep, die inmiddels wereldwijd om zich heen grijpt en die dit jaar in Europa de grootste vogelgriepepidemie ooit heeft veroorzaakt. Hoewel pluimveehouders graag wilde vogels aanwijzen als bron van deze ziekte, is de wetenschappelijke consensus anders. "Als we geen intensieve pluimveehouderij hadden gehad, dan was de ernstige, ziekmakende vorm van vogelgriep ook nooit ontstaan,” legt viroloog Thijs Kuiken van de Erasmus Universiteit Rotterdam legt uit: “Normaal gesproken dragen wilde vogels alleen de laag-pathogene, niet-schadelijke variant bij zich. In de intensieve pluimveehouderij kon die milde griep ooit muteren naar een ernstige variant.”

Sinds die vorm van de vogelgriep uit pluimveehouderijen ontsnapte, hebben ook wilde vogels ermee te maken en kan die nieuwe variant ook door trekvogels worden verspreid. “Maar alleen omdat die in de intensieve pluimveehouderij kon ontstaan,” benadrukt Thijs Kuiken. Dit maakt de intensieve pluimveehouderij volgens virologen en artsen een tikkende tijdbom. De griep maakt grote aantallen slachtoffers onder wilde vogels en miljarden kippen, eenden, ganzen en kalkoenen in de pluimvee-industrie worden gedood om verspreiding te voorkomen. En volgens experts is het een kwestie van tijd voor de ziekte ook van mens op mens over kan springen. Als dat gebeurt is de volgende pandemie een feit.

Toch mogen de pluimveestallen na het ‘preventief ruimen’ gewoon weer worden gevuld. De Nederlandse Partij voor de Dieren heeft de verantwoordelijke minister opgeroepen daar per direct mee te stoppen. Ook blijft de partij aandringen op het afschaffen van de industriële dierhouderij – of het nu om de grootschalige productie van eieren, vlees of zuivel gaat.