Wereld­primeur: Ecuador geeft na natuur ook wilde dieren wette­lijke rechten


19 mei 2022

In een historische rechtszaak heeft Ecuador als eerste land ter wereld wettelijke rechten toegekend aan individuele wilde dieren. Die worden aangemerkt als rechtspersoon en hebben volgens het vonnis het recht om te bestaan en om niet bejaagd, gevangen of verhandeld te worden. Een mijlpaal voor de bescherming van dieren én natuur. De Partij voor de Dieren en andere politieke partijen voor dierenrechten wereldwijd pleiten er al jaren voor dierenrechten en de bescherming van natuur en milieu in de grondwet op te nemen.

Ecuador is een belangrijke voorvechter van de bescherming van natuur en milieu. In 2008 nam het Zuid-Amerikaanse land als eerste ter wereld de rechten van de natuur op in de nationale grondwet. Nu schrijft het opnieuw geschiedenis door ook de rechten van individuele dieren te erkennen. Dit historische besluit kwam tot stand in een rechtszaak over een in het wild gevangen wolaap – een soort die alleen voorkomt in het Amazonegebied. Het dier was achttien jaar lang als huisdier gehouden, in beslag genomen en kort daarop overleden in een dierentuin. Het grondwettelijke hof oordeelde dat de wolaap nooit uit haar natuurlijke leefomgeving had mogen worden gehaald, dat het illegaal was wilde dieren te bezitten en dat de behoeften van het dier niet in acht waren genomen.

Ook oordeelde het hoogste gerechtshof dat dieren als rechtspersoon kunnen worden aangemerkt en bescherming genieten onder de rechten van de natuur. Dat is niet alleen een doorbraak voor de dieren, maar volgens internationale juristen ook een cruciale stap in de ontwikkeling van het milieurecht, dat zich meestal niet bezighoudt met dieren die niet als belangrijke soorten worden beschouwd. ‘Dit besluit is van groot belang, omdat nu ook een beroep kan worden gedaan op de rechten van de natuur in het belang van individuele of kleine groepen dieren,’ legt Kirsten A. Stilt, hoogleraar in de rechten aan de universiteit van Harvard uit. Daarmee tilt Ecuador dierenrechten naar het hoogste niveau en neemt het land het voortouw bij de bescherming van dieren én natuur.

Rechten voor dieren en natuur

De roep om rechten toe te kennen aan dieren, natuur en milieu klinkt wereldwijd steeds luider. Steeds meer landen, waaronder Italië, Bolivia, Chili, Colombia, Mexico, Panama, Nieuw-Zeeland en Bangladesh volgen het voorbeeld van Ecuador door rechten van de natuur te erkennen en de bescherming van het milieu in de grondwet op te nemen.

De Nederlandse Partij voor de Dieren maakt zich al jaren sterk voor het toekennen van rechten aan dieren en natuur. “Bij bedrijven gebeurt dat al lang, en daar vinden we het volkomen normaal. Belangen van een bedrijf worden goed beschermd, raar dat zoiets nog niet kan bij belangrijke en kwetsbare natuurgebieden”, vindt Wassenberg. “Als de natuur ook rechten krijgt, krijgt de kwetsbare ecologie een stem tegen de luidruchtige belangen van de economie.” Vorig jaar diende de partij een uitgebreid voorstel in over het strafbaar stellen van ecocide, oftewel de grootschalige beschadiging en vernietiging van ecosystemen door menselijk handelen.