Partij voor de Dieren krijgt Europees Parlement mee om bijen beter te beschermen

Het Europees Parlement heeft vorige week onder aanvoering van de Nederlandse Partij voor de Dieren een veto ingezet tegen het zogenaamde bijenrichtsnoer. De plannen van de Europese Unie zijn onvoldoende om het uitsterven van bijen, vlinders en andere belangrijke insectensoorten te voorkomen, vindt een meerderheid van de volksvertegenwoordigers.

Anja Hazekamp, Europarlementariër voor de Partij voor de Dieren.

“Bijen en andere bestuivers zijn cruciaal voor het voortbestaan van talloze insecten- en plantensoorten. Daarnaast is 84 procent van alle voedselgewassen die in Europa verbouwd worden afhankelijk van bestuivers zoals bijen. Als de bij uitsterft doordat de EU geen serieuze maatregelen neemt, zijn de gevolgen voor de natuur en voor onze voedselproductie rampzalig,” zegt Partij voor de Dieren Europarlementariër Anja Hazekamp.

Het gebruik van landbouwgif is een belangrijke oorzaak van het uitsterven van bijen. Al in 2013 adviseerde de Europese Voedselautoriteit (EFSA) daarom om bij de beoordeling van gifstoffen na te gaan of deze op korte en op lange termijn gevaarlijk zijn voor bijen. De adviezen van EFSA zijn, onder druk van sommige EU-lidstaten, echter nog steeds niet omgezet in wetgeving.

Nederland

Nederland speelde hierin een opvallende rol: hoewel de Nederlandse Tweede Kamer zich meermaals had uitgesproken voor een verbod op gifstoffen die schadelijk zijn voor bijen, zette Landbouwminister Carola Schouten zich in Brussel achter de schermen jarenlang actief in voor afzwakking van het bijenrichtsnoer. Ze informeerde de Tweede Kamer daar niet over. Via een motie van Esther Ouwehand, leider van de Partij voor de Dieren, riep de Tweede Kamer Minister Schouten in mei op om het Nederlandse verzet tegen het bijenrichtsnoer te staken.

Voorstel

Dit jaar kwam de Europese Commissie na zes jaar eindelijk met een, mede door Nederland afgezwakt, voorstel voor een bijenrichtsnoer. Het voorstel behelst dat korte termijneffecten van gifstoffen op bijen meegewogen moeten worden in de veiligheidsbeoordeling, maar laat de langetermijneffecten buiten beschouwing. “Gifstoffen die de bijenpopulatie in gevaar brengen krijgen met deze zwakke regels nog steeds goedkeuring. Het voorgestelde bijenrichtsnoer is zwak en onvoldoende om de bij voor uitsterving te behoeden,” zegt Hazekamp.

Door het veto van het Europees Parlement moet de Europese Commissie haar huidige wetsvoorstel intrekken. Het Europees Parlement wil bovendien dat er direct een beter voorstel op tafel komt.

Nog een succes

Protest tegen landbouwgif.

Vorige week besloten EU-lidstaten ook dat de licentie van het landbouwgif thiacloprid (een neonicotinoïde), dat geclassificeerd staat als ‘vermoedelijk kankerverwekkend voor mensen’, geen verlenging meer krijgt.

Een petitie van de internationale consumentengroep SumOfUs tegen het landbouwgif werd getekend door 383.000 mensen. Ze eisten een ban op het product omwille van de link tussen kanker, verminderde vruchtbaarheid en schade aan de bijenpopulatie.

De Partij voor de Dieren was de eerste politieke partij die waarschuwde voor de gevaren van de nieuwe supergiffen in de landbouw, neonicotinoïden genoemd. Al in 2013 kreeg de partij de meerderheid van de Nederlandse Tweede Kamer achter haar motie die opriep tot een verbod op álle neonicotinoïden. Het duurde daarna nog jaren voor er een (gedeeltelijk) verbod op het gebruik van de neonicotinoïden kwam, waarbij thiacloprid buiten schot bleef.

Na het besluit van de lidstaten van afgelopen week is nu ook thiacloprid verboden voor gebruik in de landbouw.