Steeds meer zieken­huizen stappen over op plant­aardige voeding


15 juni 2023

Het valt inmiddels niet meer te ontkennen dat een plantaardig dieet onmisbaar is om de klimaat- en biodiversiteitscrisis te verzachten. Maar daarnaast komt er meer kennis over de gezondheidsvoordelen voor mensen bij het weglaten van dierlijke producten op je bord. Steeds meer onderzoeken wijzen uit dat mensen met een plantaardig dieet niet alleen even gezond zijn als hun vleesetende medemens, maar zelfs gezonder. Hierdoor zien ook steeds meer ziekenhuizen de gezondheidsvoordelen van plantaardige voeding in en beginnen langzaam de dierlijke producten uit hun cafetaria te verbannen.

De ziekenhuisketen Santa Clara Valley Healthcare (SCVH) in Californië heeft onlangs als eerste publieke zorgketen in de Verenigde Staten het plantaardige voedselprogramma Universal Meals geïntroduceerd. Universal Meals is speciaal ontwikkeld voor organisaties als ziekenhuizen, scholen en hotels om een zo inclusief mogelijk voedselaanbod aan personeel en klanten te bieden. Het programma biedt zowel recepten als tips in het klaarmaken van de recepten en gratis marketing. Universal Meals werd in 2021 geïntroduceerd door de Physicians Committee for Responsible Medicine. Dit comité vertegenwoordigt 17.000 artsen, die de gezondheidseffecten van een plantaardige leefstijl onderschrijven en promoten.

De invoer van Universal Meals in het SCVH in Californië is ook onderdeel van de klimaatbelofte van de ziekenhuisketen, met als doel het verlagen van hun CO2-uitstoot met 50% in 2030 en het zelfs terugbrengen tot 0 in 2050.

Wereldwijde trend

De Californische ziekenhuisketen is niet de eerste zorgaanbieder die de waarde van plantaardige voeding inziet. Universal Meals is al eerder geïmplementeerd door twee zelfstandige Amerikaanse ziekenhuizen: het Rush University Medical Center in Chicago en het Emory University Hospital in Atlanta.

De stad New York, onder de uitgesproken veganistische burgemeester Eric Adams, introduceerde al eerder een soortgelijk programma in ziekenhuizen aldaar. In oktober 2022 kondigde de stad aan dat vanaf dat moment alle publieke ziekenhuizen in de stad standaard plantaardige maaltijden zouden aanbieden. Patiënten konden nog wel vlees bestellen, maar 60% van hen koos voor plantaardige maaltijden, waarvan de overgrote meerderheid zei tevreden te zijn met hun keuze.

De Verenigde Staten is niet het eerste land waar ziekenhuizen deze stap durven te zetten. In maart 2021 besloot het Libanese private Hayek ziekenhuis in Beirut als allereerste ziekenhuis ter wereld enkel volledig plantaardige voedingsopties aan hun patiënten aan te bieden.

Het ziekenhuis schreef in een statement: “Afgelopen jaar kregen onze patiënten de keuze tussen maaltijden met dierlijke producten en veganistische maaltijden. Tijdens deze transitiefase informeerden we onze patiënten over de gezondheidsvoordelen van een dieet met uitsluitend plantaardig en onbewerkt voedsel, tegenover de gevaren van een dieet met dierlijk voedsel. Wij geloven dat het tijd is om de oorzaken van ziektes en pandemieën aan te pakken en niet slechts de symptomen.”

Ook in Nederland zijn er stemmen die pleiten voor plantaardige voeding in ziekenhuizen. Het artsencollectief Caring Doctors bracht eind vorig jaar een manifest uit dat pleit voor een dieet met veel minder dierlijke eiwitten. “Het aantal patiënten met welvaartsziekten als diabetes en kanker zal de komende jaren dramatisch stijgen. Zorg leveren zoals nu is niet langer haalbaar, ook vanwege personeelstekorten”, legt orthopedisch chirurg Patrick Deckers uit. “Het is ruim en breed becijferd dat gezonder leven leidt tot minder zorglast en minder medicijngebruik. Terwijl er nog steeds weinig wordt geïnvesteerd in preventie. En nu ondergaan mensen een dure operatie voor bijvoorbeeld darmkanker, om in het ziekenhuis twee dagen later weer een worstje op hun bord te krijgen.”

De gezondheidsvoordelen van een plantaardig dieet

Onderzoek wijst uit dat veel van de meest voorkomende gezondheidsaandoeningen zoals hart- en vaatziekten, diabetes, sommige vormen van kanker, osteoporose en neurologische problematiek vaak het gevolg zijn van een dieet met te veel dierlijke producten. Bovendien blijkt dat een grotendeels plantaardig dieet en het nuttigen van meer groente en fruit het herstel bij gezondheidsklachten bevordert.

Door plantaardig en onbewerkt voedsel aan te bieden in ziekenhuizen en zorginstellingen versnelt men dus niet alleen het herstel van de patiënten, het werkt bovendien preventief: hoe meer mensen zich een gezonde plantaardige leefstijl aanmeten, hoe kleiner de druk op de zorg wordt.