Esthers Blog: Als de overheid faalt, is vreedzame burgerlijke ongehoorzaamheid essentieel voor een gezonde democratie
Vorige week 1 juli herdachten en vierden we hier in Nederland Keti Koti, de afschaffing van de slavernij. Nederland heeft zich decennialang schuldig gemaakt aan slavernij en dus aan een misdaad tegen de menselijkheid. Op 1 juli 1863 schafte Nederland formeel de slavernij af in Suriname en op het Caribisch deel van het Koninkrijk der Nederlanden, maar in praktijk werden tot slaaf gemaakte mensen nog tien jaar lang gedwongen om door te werken. Voor veel mensen is 1 juli 1873 dan ook de echte dag dat de slavernij werd afgeschaft. Nog steeds werkt deze misdaad door in onze samenleving. In de vorm van institutioneel racisme vanuit de overheid, maar ook in allerlei vormen van alledaags racisme dat nog steeds op veel plekken in de Nederlandse samenleving pijnlijk genoeg de realiteit is.
Het is daarom ook een fundamentele en noodzakelijke stap dat de Nederlandse Koning vorige week tijdens de herdenking niet alleen zijn excuses aanbod, maar ook om vergiffenis vroeg voor de rol van zijn voorouders. Hij zei: “Het slavernijsysteem illustreerde het onrecht van de wetten van toen. De Tweede Wereldoorlog heeft ons geleerd dat je je niet tot het uiterste achter wetten kunt verschuilen. Op een gegeven moment groeit de morele plicht om op te treden.”
En dat is een les die we nooit meer mogen vergeten. Het blijft belangrijk om op te staan tegen onrecht, juist als dat niet makkelijk is. Zo verwerken we ons verleden en bouwen we gezamenlijk aan een gezonde toekomst.
Esther Ouwehand met collega Sylvana Simons op het moment dat de koning excuses maakt voor het slavernijverleden.
Stop investeringen in onrecht
Afgelopen maand heeft ons Partij voor de Dieren team op verschillende manieren opgeroepen om te stoppen met investeren in planeetvernietiging, dierenleed en mensenrechtenschendingen. Zo hebben we een pakket aan voorstellen ingediend om fossiele subsidies af te schaffen. Nu krijgen grote vervuilers zoals Shell financiële steun en voordelen. Tientallen miljarden aan staatssteun gaan dus naar vervuilende luchtvaart, scheepvaart en industrie. Tientallen miljarden maatschappelijk geld gaan naar de vernietiging van onze toekomst. Nú is het moment om dat te veranderen. De vervuilers moeten niet worden betaald, maar moeten zelf gaan betalen. Als de regering onze voorstellen overneemt, dan komen we dichter bij het halen van de klimaatdoelen en komen er miljarden vrij om te investeren in een gezonde toekomst in plaats van in vervuilers.
Daarbovenop is op Europees niveau in zeven jaar tijd 400 miljard euro besteed aan landbouwsubsidies. In praktijk betekende dat vooral rechtstreekse investeringen in dierenleed, ongezonde leefomgeving en natuurvernietiging. Ook hier zegt de Partij voor de Dieren: schaf deze subsidies af en zet ze in voor een gezonde landbouw, zonder dieren uit te buiten. De subsidies spekken nu vooral de portemonnees van de agro-industrie, terwijl de boeren zelf er niet beter van worden. Een gezonde toekomst voor boeren ligt alleen in een groen landbouwsysteem, zonder exploitatie van natuur, bodem, water en dieren.
Afgelopen maand was er ook een doorbraak in het Europees Parlement. Het parlement heeft op initiatief van de Partij voor de Dieren gestemd voor maatregelen tegen dierenleed in de kledingindustrie. De Europese Commissie moet nu dieronvriendelijke praktijken gaan uitbannen. Het gaat bijvoorbeeld om bont, dons van levend geplukte vogels, kangoeroeleer, angorawol en wol van mishandelde merino-schapen. Daarnaast wil het Europees Parlement de kledingindustrie ook milieuvriendelijker en circulair maken. De kledingindustrie is nu een gigantische bron van afval en ernstige vervuiling. Ten slotte heeft het parlement gevraagd om de slechte werkomstandigheden in de kledingindustrie aan te pakken. Op te veel plekken worden mensenrechten geschonden en moeten mensen werken onder inhumane omstandigheden. Het is onze morele plicht om dat te veranderen.
Positieve verandering is aanstaande
Steeds meer mensen zien dat de huidige situatie onhoudbaar is. Dat verandering nodig is om onze aarde leefbaar te houden voor mens en dier. En die verandering is aanstaande. Maar zoals bij alle belangrijke omwentelingen in de geschiedenis zien we dat die verandering altijd gepaard gaat met turbulentie. Op het moment dat verandering aanstaande is, doen gevestigde belangen er alles aan om hun financiële belangen te verdedigen. Daarom is het belangrijk dat we ons blijven uitspreken voor, en blijven werken aan een gezonde, rechtvaardige toekomst. Dat we van onze overheden blijven eisen dat ze het algemeen belang verdedigen, en niet het belang van grote particuliere bedrijven.
Overal ter wereld gaan mensen daarom de straat op en voeren acties tegen de vernietiging van onze planeet. Daarvoor wordt soms door bewegingen als Extinction Rebellion gedaan aan vreedzame burgerlijke ongehoorzaamheid. De geschiedenis heeft laten zien dat vreedzame burgerlijke ongehoorzaamheid een essentieel onderdeel is van een gezonde democratie op het moment dat de zittende macht weigert om fundamentele rechten te beschermen. En dat is precies wat nu aan de hand is. Dus tegen iedereen die vecht tegen de klimaatcrisis, tegen natuurvernietiging, tegen mensen- en dierenrechtenschendingen: jullie strijd, is onze strijd.
Tot de volgende keer!
Esther Ouwehand
Partijleider Nederlandse Partij voor de Dieren